Gezin en Handicap

Logo Gezin & Handicap vzw

Vijf vragen aan Lief Van Bael, coördinator van Gezin en Handicap, die er zijn voor familie en naasten van mensen met een handicap. Ze luisteren naar hun verhaal en geven hen via infoavonden en cursussen over handicap en inclusie verhelderende antwoorden.

Wie zijn jullie?

‘Wat betekent het om als gezin samen te leven met een kind met een handicap?’ Daarrond werken wij. Het maakt daarbij niet uit over welke handicap het gaat. Ook leeftijd speelt geen rol. Voor veel gezinnen met een kind met een handicap blijven de zorgen immers een leven lang.

Verschillende thema’s komen bij ons aan bod. Mensen weten niet altijd waar ze terecht kunnen voor ondersteuning of waar ze recht op hebben. En de vraag ‘wat na ons?’ horen wij meermaals per dag. In dit onderwerp hebben wij ons verdiept. Ook over de bewindvoering hebben we de nodige kennis in huis.

De oubollige uitspraak ‘gehandicapt kind, gehandicapt gezin’ gebruiken wij al lang niet meer. Maar eigenlijk klopt de inhoud wel nog altijd. Een kind met een handicap heeft een invloed op de relatie tussen de partners, maar ook op broers en zussen. Er is vaak veel onzekerheid. Een ander kind zie je geleidelijk aan zijn eigen weg gaan, maar dit is niet zo voor een kind met een handicap. Vaak is het een weg met veel horten en stoten. En is de nood aan ondersteuning groot. Maar die is niet altijd voorhanden. De lange wachtlijsten in de zorg zijn ons een doorn in het oog.

Wat doen jullie?

Wij proberen ouders te bemoedigen en hen het gevoel te geven dat ze er niet alleen voor staan. Wij staan aan hun kant. Zo zitten we in een heel aantal commissie om de belangen van de ouders te verdedigen. Verder hebben we ook zicht op wat er allemaal aanwezig is in de sector en waar mensen recht op hebben. Want ouders zien door het bos de bomen soms niet meer.

Gezin en Handicap heeft een ruim netwerk. Door de contacten die wij met ouders hebben, voelen wij aan wat ze nodig hebben op het vlak van informatie en vorming. Ieder jaar doen we ook een ruime bevraging over waar er nood aan is. Dat bepaalt mee ons aanbod. Het project ‘eerste momenten’ is daaruit voortgekomen. Je hebt net gehoord dat er iets aan de hand is met je kind of je hebt een vermoeden dat er iets aan de hand is. Waar begin je dan? Wat heb je dan nodig om dit kind alle kansen te geven?

Vorig jaar beantwoordde het team van gezin meer dan 1000 vragen. Met ons educatief aanbod bereikten we een 4000 deelnemers.

Waarom zijn jullie nodig?

Het landschap is heel complex. We krijgen veel individuele vragen van ouders waar wij mee aan de slag gaan. Therapeutisch kunnen we hen niet begeleiden, maar we kunnen wel mensen heel gericht verwijzen naar de diensten die hen kunnen helpen. Vaak hebben mensen de weg naar de hulpverlening nog niet gevonden of worden ze geconfronteerd met lange wachtlijsten. Gezin en Handicap wil de ervaren knelpunten voortdurend op de kaart zetten en in afwachting van de nodige ondersteuning toch enig perspectief bieden.

15 à 20 procent van de bevolking heeft een handicap. Maar nog te veel mensen kijken niet verder dan de handicap, terwijl het toch vooral gaat om een persoon met mogelijkheden, een eigen karakter en persoonlijkheid. En ja, ook met beperkingen. Als iemand in een rolstoel iets gaat drinken met zijn of haar partner, wordt aan de partner gevraagd: wat drinkt meneer of mevrouw? Of een verkoper vraagt aan de vriend(in) of partner: welk hemd hij of zij graag ziet. Deze ervaringen van mensen met een handicap horen we helaas nog te vaak.

Wat betekent inclusie voor jullie?

Inclusie gaat over welke kansen krijgen kinderen van jongsaf. Dat hangt vaak samen met de keuzes die ouders moeten maken. Het beeld dat een kind met een handicap sowieso naar het buitengewoon onderwijs of een voorziening moet, leeft helaas nog steeds. Terwijl er ook vele andere mogelijkheden zijn. Daarom vinden we het belangrijk om ouders goed te informeren, zeker in die ‘eerste momenten’ worden keuzes gemaakt die zo bepalend zijn voor de toekomst.

Verder vinden we dat onze samenleving soms te weinig geduld heeft met mensen met een handicap. Zeker als ze zich moeilijker kunnen uitdrukken of amper verbaal kunnen communiceren. We willen zoeken naar hoe we toch naar deze mensen kunnen luisteren. Vaak krijgen ze niet eens de kans om hun wensen uit te drukken. De communicatie wordt zo snel van hen overgenomen. Nog te veel mensen met een handicap vallen uit de boot, ook al hebben we onze mond vol over inclusie. Daarom zet Gezin en Handicap stevig in op het thema ‘ondersteunde communicatie’, zoals SMOG, Spreken Met Ondersteuning van Gebaren, BLISS en communiceren met pictogrammen en symbolen ...

De media geven ook niet altijd het juiste beeld over inclusie. Ik ken een dansgezelschap dat heel graag naar buiten komt met hun inclusief verhaal. Maar wij krijgen wel de verdrietige ouders aan de lijn wiens kind daar toch uitgesloten wordt. Ook op televisie worden mensen met een handicap zorgvuldig geselecteerd op hun vaardigheden. Maar dat mogen niet de enige inclusievoorbeelden zijn, want als rolmodel is dat niet genoeg.

Waarom geloven jullie in de InclusieAmbassade?

De verschillende organisaties hebben elk een specifieke werking. Elke organisatie heeft zijn eigen expertise, maar we hebben ook heel wat raakvlakken. De meerwaarde zit hem in de gezamenlijke projecten. In dit geval geldt echt dat 1 + 1 = 3. Wij respecteren elkaars werking, maar we vullen elkaar ook aan.

Ga naar de website van Gezin en Handicap

Communicatie, een voorwaarde voor inclusie!

Velen dromen van een inclusieve wereld waarin iedere persoon, volgens eigen mogelijkheden, zijn/haar rol ten volle kan opnemen. Helaas stellen wij vast dat een groep mensen ofwel uitgesloten wordt, ofwel niet als volwaardige partner bij inclusie(trajecten) betrokken wordt. Wij hebben het dan over de grote groep mensen die niet, niet meer of slechts moeizaam tot verbale communicatie komen.  Hoe kunnen wij elkaar écht ontmoeten als er niet geïnvesteerd wordt in communicatie op maat van deze mensen?

 

Er is meer dan Vlaamse Gebarentaal. Vele duizenden mensen hebben andere communicatieproblemen en -mogelijkheden en daardoor nood aan andere vormen van ondersteunde communicatie. Gezin en Handicap gaat voluit voor dit thema en investeert vooral (maar niet alleen) in SMOG, Spreken Met Ondersteuning van Gebaren. Omdat deze communicatievorm werkt voor een zeer ruime groep mensen met (ernstige) communicatieproblemen, van jong tot oud. Tal van academische onderzoeken hebben dit al aangetoond. Lees meer over SMOG in dit artikel.

Communicatie, een voorwaarde voor inclusie!